Διχασμένο το δημοτικό Συμβούλιο για τα μεταλλεία χρυσού

Σε έντονο κλίμα αντιπαράθεσης πραγματοποιήθηκε η ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου για την μεταλλευτική δραστηριότητα στην Β.Α. Χαλκιδική. Τις θέσεις τους παρουσίασαν το Εθνικό Κέντρο Βιώσιμης και Αειφόρου Ανάπτυξης, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, το Συντονιστικό Όργανο Επιτροπών κατά των μεταλλείων, ο Δήμος Αριστοτέλη και τα Μεταλλεία Κασσάνδρας.

Από την πλευρά του ΑΠΘ ο πρύτανης Γιάννης Μυλόπουλος τόνισε ότι η εν λόγω επένδυση δεν ικανοποιεί καμία από τις τρεις παραμέτρους της αειφορικής ανάπτυξης για την περιοχή, δηλαδή την οικονομική ανάπτυξη, την περιβαλλοντική προστασία και την κοινωνική συνοχή.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικονομική ανάπτυξη παρουσιάζει πρόβλημα γιατί η επένδυση θα επηρεάσει  τις υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής (αγροτική, τουριστική κ.α), απαξιώνοντας τις. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ)   υποβαθμίζει, όπως είπε, τον περιβαλλοντικό κίνδυνο που ελλοχεύει από την μεταλλευτική δραστηριότητα ενώ παράλληλα η κοινωνία έχει διχαστεί. Προϋπόθεση για τον  κ. Μυλόπουλο για μια μελλοντική μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή με χαρακτηριστικά αειφορικής ανάπτυξης είναι να αλλάξει η σύμβαση παραχώρησης καθώς και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Όπως τόνισε συγκεκριμένα «έχουν δοθεί στην εταιρεία 260.000 στρέμματα προκειμένου αυτή να χωροθετήσει όπου εκείνη νομίζει τις μεταλλευτικές δραστηριότητες. Αυτό δεν μπορεί να ονομαστεί αειφορικό γιατί θα αλλάξει το φυσικό περιβάλλον και τη φυσιογνωμία της περιοχής, θα επιφέρει επιπτώσεις στα περιβαλλοντικά συστήματα, στο ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον».

Στο ίδιο μήκος κύματος και η τοποθέτηση του αντιπρύτανη του ΑΠΘ και καθηγητή οικολογίας  Γιάννης Παντή ο οποίος δήλωσε  ότι δεν ακολουθήθηκαν οι βασικές λειτουργίες που πρέπει να έχουν οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Συγκεκριμένα ο κ. Παντής εξήγησε ότι «Η περιβαλλοντική μελέτη δεν εμπεριέχει μια διαδικασία ουσιαστικής διαβούλευσης  με την τοπική κοινωνία» ενώ αναφορικά με το ζήτημα των υδάτινων πόρων πρόσθεσε ότι «το βασικό πρόβλημα της πτώσης της στάθμης του υπόγειου νερού δεν έχει εκτιμηθεί όπως θα έπρεπε και αναμένεται να ξεπεράσει τα 600 μέτρα, πράγμα που σημαίνει μεγάλες αλλαγές στον υδροφόρο ορίζοντα». Κατά τη γνώμη του στην μελέτη  έχει υποβαθμιστεί το πλημμυρικό φαινόμενο, με βάση τις αλλαγές που θα γίνουν στα φυσικά συστήματα, είτε τις αλλαγές από τις εκχωματώσεις  και δεν έχει εκτιμηθεί σωστά ο κίνδυνος ρύπανσης του νερού από τις πρόσθετες μεταλλευτικές δραστηριότητες. Τέλος, ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ αναφέρθηκε στην «αχίλλειο πτέρνα» της περιβαλλοντικής μελέτης η οποία αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση που θα προκληθεί από τις εξορύξεις χρυσού.

«Η αέρια ρύπανση δεν είναι τοπικό φαινόμενο, το θέμα αυτό ίσως να είναι άμεσου ενδιαφέροντος από τον Δήμο Θεσσαλονίκης» επεσήμανε ενώ παράλληλα σημείωσε ότι «το ζήτημα των αιωρούμενων σωματιδίων  καθώς και  ο κίνδυνος για την υγεία των πολιτών από τα σε υψηλή συγκέντρωση βαρέα  μέταλλα δεν έχουν εκτιμηθεί σωστά»

Στο ζήτημα των εκπομπών αιωρούμενων σωματιδίων  από το ανοιχτό όρυγμα στις Σκουριές αναφέρθηκε και ο συντονιστής Συμβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ Κώστας Κατσιφαράκης λέγοντας ότι αυτές θα είναι συγκρίσιμες με το σύνολο των εκπομπών από τις μεταφορές στην Θεσσαλονίκη ακόμα και με τα μεγάλα ορυχεία της Πτολεμαϊδας.

«Τα μεταλλευτικά δικαιώματα πέρασαν για «λίγη ώρα» στο ελληνικό δημόσιο…»

Σε αντίθεση με τους καθηγητές που συναπαρτίζουν το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του ΑΠΘ ο  γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ, Κώστας Παπαβασιλείου  χαρακτήρισε την επένδυση «επιβεβλημένη σε μία χώρα που μαστίζεται από την κρίση» εφόσον τηρηθούν οι όροι της μελέτης ενώ σχετικά με το θέμα των εξορυκτικών αποβλήτων δήλωσε ότι αυτό «καθοδηγείται, παρακολουθείται και ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία η οποία είναι δρακόντεια».

Ο γενικός διευθυντής των Μεταλλείων Κασσάνδρας, Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος, υπογράμμισε ότι τις μελέτες της εταιρίας τις υπογράφουν ελληνικά πανεπιστήμια και στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ζήτημα της παραχώρησης της έκτασης στην  Ελληνικός Χρυσός από την TVX. Κατά τη γνώμη του η έκταση που παραχωρήθηκε στην εταιρεία αυτή δεν είναι ιδιόκτητη.

«Η έρευνα που κάνουμε έχει ως στόχο το μεγαλύτερο κομμάτι της έκτασης να αποδοθεί στην τοπική κοινωνία» τόνισε συγκεκριμένα ενώ παράλληλα πρόσθεσε: «Η μεταβίβαση που έγινε το 2004 ουσιαστικά ήταν 11 εκατ ευρώ από την εταιρία που έφευγε (TVX) και 11 εκατ ευρώ από την εταιρία που ήρθε. Τα λεφτά αυτά πήγαν για τους εργαζόμενους και όχι για το ελληνικό δημόσιο καθώς το τελευταίο δεν είχε σχέση με την μεταβίβαση, ήταν μια μεταβίβαση από ιδιώτη σε ιδιώτη». Την δήλωση του αυτή διέψευσε στη συνέχεια ο ίδιος απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό του Δημοσίου με την TVX λέγοντας ότι τα μεταλλευτικά δικαιώματα πέρασαν για «λίγη ώρα» στο ελληνικό δημόσιο….

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αριστοτέλη Χρήστος Πάχτας χαρακτήρισε «μύθο» το γεγονός ότι το ελληνικό Δημόσιο πούλησε τα μεταλλεία στην Ελληνικός Χρυσός για 11 εκατ. ευρώ.  Κατά τη γνώμη του δεν υπάρχει τίμημα προς το Δημόσιο, αλλά πρόκειται για τη μεταφορά του ενεργητικού μιας επιχείρησης  σε μια άλλη. «Πρόκειται για ιδιωτικές μεταλλευτικές παραχωρήσεις που κρατούν από την οθωμανική αυτοκρατορία μέχρι σήμερα. Δεν θα βρείτε πουθενά κωδικό στον εθνικό προϋπολογισμό που αφορά την μεταφορά του ενεργητικού της TVX προς την Ελληνικός Χρυσός» δήλωσε συγκεκριμένα και καταφέρθηκε εναντίον όσων «θέλουν να αναγάγουν μια επένδυση σε πολιτικό ζήτημα στην χώρα καθώς και σε αυτούς που θέλουν να δείξουν ότι  υποκρύπτεται ένα τεράστιο σκάνδαλο» .

 «Λοιδορούμαστε επειδή πιστεύουμε ότι υπάρχει πλουτοπαραγωγικός πόρος στην χώρα μας. Αποτελούμε ένα από τα πέντε μεγαλύτερα μεταλλευτικά πεδία του πλανήτη. Ο τόπος μπορεί να γίνει ένα πρότυπο αειφόρου μεταλλευτικής δραστηριότητας στην πατρίδα μας και για τον κόσμο ολόκληρο» τόνισε και κατέληξε ότι η επένδυση δεν θα δημιουργήσει μόνο χιλιάδες θέσεις απασχόλησης αλλά θα  σώσει περιβαλλοντικά και την περιοχή. 

Τον κ. Πάχτα όπως και τον κ. Θεοδωρακόπουλο διαψεύδει ο νόμος 3220/2004 (ΦΕΚ 15Α’/28.01.2004 και τα άρθρα  51, 52 και 53)με τον οποίο κυρώνονται η Σύμβαση Εξωδικαστικού Συμβιβασμού μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και TVX και η “εξαγορά” των Μεταλλείων Κασσάνδρας από το Ελληνικό Δημόσιο. Με τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει την ύπαρξη περιβαλλοντικών ζημιών και ζημιών τρίτου από “διαπιστωθείσες ή μη” παραβάσεις από την TVX της περιβαλλοντικής νομοθεσίας , οι οποίες αποτιμώνται σε  περίπου 400 εκατ. ευρώ. Το Δημόσιο δεν απαιτεί  την επανόρθωσή τους αλλά τις συμψηφίζει με τις ισόποσες οικονομικές απαιτήσεις της εταιρείας απαλλάσσοντας την από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της δραστηριότητάς της στην περιοχή. Στη συνέχεια τα μεταλλεία μεταβιβάζονται από το Δημόσιο στην Ελληνικός Χρυσός για 11 εκατ. ευρώ τα οποία το Δημόσιο ουδέποτε εισέπραξε.

δείτε και εδώ την Κύρωση Εξωδικαστικού Συμβιβασμού http://antigoldgreece.files.wordpress.com/2011/02/2004.pdf

Οι ισχυρισμοί της Ελληνικός Χρυσός και ….η πραγματικότητα

Σε μια πληθώρα διαψεύσεων των ισχυρισμών της εταιρείας και του ΙΓΜΕ προχώρησε από την πλευρά του ο Σαράντης Δημητριάδης, ομότιμος καθηγητής στοΤμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ εκπροσωπώντας την  επιτροπή κατοίκων. Όπως είπε,  κανένα πανεπιστημιακό ίδρυμα δεν έχει εγκρίνει, ή εκφραστεί θετικά για τη ΜΠΕ εκτός από λίγους πανεπιστημιακούς επιστήμονες οι οποίοι με χρηματοδότηση της Ελληνικός Χρυσός συνέβαλαν στην σύνταξη της μελέτης καθώς και ένα πανεπιστημιακό τμήμα που κατά σύμπτωση έχει οργανώσει συνέδριο με κύριο χρηματοδότη την εταιρεία.

Σχετικά με την χρήση κυανίου στην μεταλλουργική δραστηριότητα την οποία αρνείται η εταιρεία τόνισε τα εξής:  η διεργασία στην  κάμινο ακαριαίας τήξης μπορεί να μην απαιτεί τη χρήση κυανίου, όμως το υλικό τροφοδοσίας της καμίνου περνάει σε προηγούμενο εμπλουτιστικό  στάδιο με κυανιούχα διαλύματα καθώς και με διαλύματα της εξίσου τοξικής ισοπροπυλικής ξανθάτης. Το κατάλοιπο αυτών των ουσιών καταλήγουν, σύμφωνα με τον ίδιο,  στο ανοιχτό αποθέτη του ρέματος Κοκκινόλακα κοντά στο Στρατώνι.

Σε αντίθεση πάλι με τους ισχυρισμούς της εταιρείας, οι δυσκατέργαστοι πυρήτες στην περιοχή είναι πλούσιοι σε αρσενικό και ο κίνδυνος διαφυγής του αρσενικού στο περιβάλλον μέσω της τροφικής, αναπνευστικής και διαδερματικής οδού είναι μεγάλος.  Επίσης μεγάλος είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, ο κίνδυνος που προκαλείται από την χωροθέτηση όλων των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στο Στρατώνι στο ίχνος ενός ενεργού σεισμογόνου ρήγματος που είχε ως αποτέλεσμα τον καταστρεπτικότατο σεισμό του 1932 μεγέθους άνω των 7 ρίχτερ.

Στις εγκαταστάσεις αυτές είναι αποθηκευμένα εκρηκτικά καύσιμα, υδροχλωρικό οξύ, θεϊικό οξύ, προπάνιο, καυστικό νάτριο, υδρασβεστος, ισοπροπυλικής ξανθάτη κ.α.

Μεταξύ άλλων ο κ. Δημητριάδης τόνισε ότι η υποτιθέμενη ανεξάρτητη επιτροπή από επιστήμονες και τοπικούς παράγοντες,  που η εταιρεία ισχυρίζεται ότι θα επιβλέπει την σωστή τήρηση των προβλεπόμενων εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων, έχει ήδη συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ από τον Απρίλιο του 2012. Στην ιδρυτική της, όμως, απόφαση προβλέπεται ότι θα χρηματοδοτείται και από την Ελληνικό Χρυσός ενώ παράλληλα στο έργο της δεν  προβλέπεται η μείωση της ρύπανσης της περιοχής παρά μόνο η παρακολούθηση της μοιραίας εξέλιξης τους…..

Το Δημοτικό Συμβούλιο θα αποφανθεί αρνητικά η θετικά για την μεταλλευτική δραστηριότητα της Ελληνικός Χρυσός στην Β.Α. Χαλκιδική σε επόμενη συνεδρίαση, διαδικασία που θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς πολλοί από του δημοτικούς συμβούλους της πλειοψηφίας  έδειξαν να ανησυχούν ιδιαίτερα  για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της επένδυσης.

Ιάσων Μπάντιος-Σταυρούλα Πουλημένη
Δείτε αποσπάσματα  από την ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου για τα μεταλλεία

Πηγή: alterthess.gr